SEZON WŁOSKI W ZAKOPANEM
Wystawa czynna: 15 maja - 31 października 2010
Galeria Władysława Hasiora
ul. Jagiellońska 18 b, Zakopane
Kolekcja 160 etykiet z motywami górskimi na skrzynki z owocami z lat 1900 – 1960 pochodzących ze zbiorów Centrum Dokumentacji Narodowego Muzeum Górskiego w Turynie to niecodzienne spojrzenie na świat gór. Etykiety są zjawiskiem typowo amerykańskim. Pojawiły się gdy na Zachodzie ustała gorączka złota, a pionierzy, którzy osiedlali się w Górach Skalistych zaczęli uprawiać warzywa i owoce. Wśród 160 prezentowanych egzemplarzy znajdziemy przykłady z Kanady i z Hiszpanii, ale też znaczący zbiór etykiet włoskich.
Rozwój kolei pozwolił producentom na szybki transport towarów do wielkich metropolii. Ponieważ każdy owoc był oddzielnie owijany w papier, zaszła potrzeba opisywania w podstawowy sposób zawartości poszczególnych skrzynek. Dane takie zaczęły się pojawiać na dużych etykietach przyklejanych na krótszym boku drewnianej skrzynki używanej do transportu.
Nieco później, w połowie lat 50–tych popularne stały się pudełka wykonane z falistej tektury, materiału lżejszego i tańszego, który zastąpił drewniane skrzynki. Etykiety nie były już potrzebne, ponieważ informacje dotyczące zawartości, jakości i reklamy można było nanosić bezpośrednio na pudełka.
Większość etykiet amerykańskich, niektóre kanadyjskie i hiszpańskie zostały wykonane techniką podobną do litografii, natomiast włoskie etykiety wydrukowano z kilku kolorowych matryc.
Włoskie obiekty stanowią niewielką część wystawy; są tam niewyszukane rysunki, dalekie od charakterystycznej dla grafiki początku XX wieku elegancji, ale ich ikonografia jest prosta i zrozumiała dla wszystkich.
Na wszystkich pokazanych etykietach w tle zobaczymy góry; są to najczęściej Dolomity czy Etna, a na pierwszym planie dziewczęta o bujnych kształtach i prostej urodzie. Przyciągają uwagę, prowokują w umiarkowany sposób nigdy nie przekraczając pewnych granic. Można powiedzieć nawet, że nie są zbyt eleganckie. Nie mogły przecież konkurować z kupującymi na targu warzywa czy owoce gospodyniami.